خصوصیات مهم پارچه لباس

یکی از مهمترین خصوصیاتی که مشتریان در هنگام خرید لباس باید به آن توجه نمایند، خصوصیات پارچۀ لباس است. پارچۀ لباس باید از کیفیت مناسبی برخوردار باشد تا بتواند افراد را در برابر سرما در فصل زمستان، گرم نگه دارد و یا در برابر گرما در فصل تابستان جریان هوا را از خود عبور دهد.

اگر مشتریان در انتخاب پارچه لباس مورد نظر خود دقت و حساسیت کافی از خود نشان ندهند ممکن است هزینه و زمانی که برای خرید لباس صرف میکنند هدر رود. در این مقاله سعی داریم خصوصیات مهم پارچه لباس را توضیح دهیم تا بتوانیم خرید خوب و مقرون به صرفه داشته باشیم.

تاب نخ ها

از زمان های قدیم که انسان متوجه شد که از کشیدن الیاف و تاب دادن آن به صورت موازی، الیاف پیچیده و مقاومی به نام نخ ساخته میشود. از قدیم تا به امروز این عمل انجام میشود و طی آزمایش هایی که انجام شده است، نتایجی جالب به دست آمده است که نشان میدهد که پارچه هایی که از نخی با تاب کم تهیه شده باشند، بافتی نرم، صاف و حجیم دارند و پارچه هایی که از نخی با تاب زیاد تهیه شده باشند بافتی سفت، زیر و توپر دارند.
جالب اینجاست که مشخص شده است که اگر پارچه از نخی با بافت زیاد تهیه شده باشد احتمال این که در لباس پرز ایجاد شود کاهش می یابد

تراکم پارچه

اصطلاح تراکم پارچه که یکی از دیگر از خصوصیات پارچه است به معنای نزدیکی نخ ها به یکدیگر در بافت پارچه است، در واقع به تعداد نخ ها در یک سانتی متر از طول و یا عرض پارچه، تراکم نخ گفته می شود.
تراکم پارچه بر خصوصیات فیزیکی پارچه مثل میزان عبور هوا، پوشانندگی پارچه، استحکام، وزن و چروک پذیری پارچه تاثیر می گذارد.
در صنعت نساجی پارچه ای که تراکم بیشتری داشته باشد از کیفیت بیشتری برخوردار است. مثلاً هر چه تراکم پارچه بیشتر باشد، وزن آن نیز بیشتر است در نتیجه استحکام پارچه به مراتب بیشتر و پارچه کمتر دچار تغییر شکل و فرسودگی می شود.
از طرف دیگر پارچه هایی که تراکم کمتری دارند به دلیل این که فضای خالی میان نخ های آنها بیشتر است، بافت نرم تری نسبت به پارچه های با تراکم زیاد دارند که باعث میشود چروک پذری آنها نیز کمتر شود.

سئوالی که مطرح میشود این است که چگونه تراکم پارچه های را تعیین می کنند؟
پاسخ این سئوال این است که تراکم پارچه را با استفاده از وسیله ای به نام پود شمار قابل اندازه گیری می باشد. این وسیله دارای صفحه ای مدرج است که یک ذره بین مجهز دارد که تعداد نخ ها یا تعداد رج ها و ردیف ها را در یک سانتی متر از پارچه می شمارد و در نهایت تراکم پارچه را مشخص می کند.
قابل توجه است که با پیشرفت تکنولوژی دستگاه های دیجیتال دیگر هم ساخته شده است.

چروک پذیری پارچه 

چروک پذیری هم یکی از خصوصیات مهم پارچه است که اول جا دارد از معنی چروک در پارچه را بدانیم. چروک به معنای خطوطی است که در هنگام پوشیدن لباس در برخی از نواحی آن ایجاد میشود و در نتیجه باعث ایجاد ظاهر ناخوشایندی برای لباس میشود.
خطوی چروک در اثر خم شدن، تا شدن و یا تحت فشار قرار گرفتن نواحی مختلف لباس به وجود می آیند. آستین و پاچه شلوار از جمله نواحی ای هستند که نسبت به نواحی دیگر بیشتر در معرض چروک هستند و این چروک شدگی ها را میتوان در خطوط و تاهایی که در پشت زانو و ناحیۀ آرنج وجود دارد به راحتی مشاهده کرد. امّا پس از این که فشار آرنج و زانو از روی پارچه برداشته شوند خطوط چروک به تدریج باز میشوند و از بین می روند.

یکی دیگر از خصوصیات مهم پارچه قابلیت برگشت پذری از چروک است، این قابلیت به این معناست که پارچه بتواند تاها و خطوط نامناسبی که در پارچه ایجاد شده است را از بین ببرد. البته روی پارچه ها عملیات تکمیلی ضد چروک انجام میشود که میتواند از چروک شدن پارچه جلوگیری کند و یا باعث کاهش چروک شدگی پارچه شود.

برای اینکه مشتریان در هنگام خرید پارچه بتوانند تشخیص دهند که پارچه تا چه حد امکان چروک شدگی دارد، باید قسمتی از پارچه را در دست خود نگه دارند و مچاله کنند و پس از مدتی آن را رها کنند، اگر پس از چند ثانیه پارچه به حالت اول برنگشت به معنای این است که پارچه خاصیت چروک شدگی آن بالاست و خاصیت برگشت پذری آن از چروک پایین است.

راحتی پارچه

یکی دیگر از خصوصیات مهم پارچه، راحتی پارچه است. راحتی به معنای حس خوبی است که در اثر پوشیدن آن لباس به انسان میدهد و این شامل هماهنگی روانی و فیزیکی بین انسان و محیط اطراف ایجاد میشود، که میتوان راحتی پارچه را از سه زاویه مورد بررسی قرار داد:

• راحتی رطوبتی
• راحتی لمسی
• راحتی حرارتی

راحتی رطوبتی

وقتی انسان فعالیت های شدید بدنی مثل ورزش را انجام میدهد، دمای بدن او افزایش پیدا میکند و برای اینکه درمانی بدن شخص متعادل شود، بدن شروع به عرق کردن میکند. پس از مدتی عرق تبخیر میشود و تبخیر عرق باعث خنک شدن بدن میشود، حال نیاز است که رطوبت تبخیر شده از منافذ لباس خارج شوند.
یکی از خصوصیات مهم پارچه ها و لباس که باید داشته باشند این است که رطوبت تبخیر شده بتوانند از منافذ آنها خارج شود، لباس یا پارچه ای که چنین خصوصیتی را نداشته باشد، باعث میشود که عرق روی بدن جمع شود و در نتیجه باعث ناراحتی فرد استفاده کننده از لباس شود.

پس در چنین موقعیتی، پارچه باید بتواند رطوبت را خود جذب کند و در نتیجه پس از جذب رطوبت، رطوبت از سطح پارچه تبخیر شود.

راحتی لمسی

راحتی لمسی به این معنا است که وقتی فرد، پارچه لباس را لمس میکند،چه احساسی به او دست میدهد. این احساس میتواند نرمی، انعطاف پذیری، خارش، سوزش، صافی، زبری، احساس سوزن سوزن شدن و یا سفتی باشد.

راحتی حرارتی

یکی از علت هایی که انسان ها از پوشاک استفاده میکنند این است که در شرایط آب و هوایی مختلف باعث راحتی بدن آنها شود. در واقع پوشاک یک عایق حرارتی برای بدن و محیط اطراف است. به عبارت دیگر چون میان الیاف و نخ ها فواصلی وجود دارد و این فواصل با هوا پر میشوند، میتوان گفت که بخشی از حجم پارچه را هوا تشکیل میدهد که این هوا مثل یک عایق حرارتی عمل میکند و میتواند مانع از نفوذ گرما و سرما به بدن شود.

به طور خلاصه میتوان گفت که هر چه هوا راحت تر بتواند از پارچه عبور کند، گرما و سرمای محیط راحت تر به بدن منتقل میشود و در نتیجه هر چه این تبادل حرارتی بیشتر باشد، امکان این که از بدن در برابر سرما و گرما محافظت شود، بیشتر است.

پرزدانه

پرزدانه به گلوله های کوچک الیاف میگویند که در اثر استفاده از لباس، شستشوی آن و سایش پارچه، از سطح پارچه بیرون می زند و در نتیجه با گذشت زمان و ادامه این روند، این گلوله ها به هم گره می خورند و به صورت گلوله های کوچک، محکم و به هم چسبیده در سطح پارچه ظاهر میشوند که ظاهر بسیار نامناسبی برای پارچه یا لباس ایجاد می کنند.
نکته ای که باید در اینجا اشاره کرد این است که پارچه هایی که از پلی استر، نایلون، الیاف پشم و اکریلیک تهیه و تولید می شوند، امکان ایجاد پرزدانه در آنها بیشتر است.

آویزش پارچه

یکی دیگر از خصوصیات مهم پارچه که باید به آن هم اشاره کنیم، آویزش پارچه است. آویزش پارچه در مواردی مانند دامن و پرده از اهمیت بالایی برخوردار است و به این معناست که پارچه در هنگام آویزان شدن تحت وزن خود بتواند چین خوردگی های زیبا و خوش فرم ایجاد کند. که این آویزش پارچه به وزن پارچه و میزان خمش آن بستگی دارد.

برای مثال هر چه وزن پارچه بیشتر باشد، آویزش پارچه راحت تر و بهتر خواهد بود و همچنین اگر پارچه بهتر خم شود، انعطاف پذیری پارچه بیشتر است و در نتیجه آویزش پارچه بیشتر خواهد بود.

برای تشخیص آویزش پارچه مورد نظر در هنگام خرید میتوانید قسمتی از پارچه را از روی طاقه باز کنید و از لبۀ یک میز آویزان کنید، سپس میتوانید نحوۀ آویزان شدن پارچه را ببینید و میزان چین های ایجاد شده در حالت آویزان را به وضوح مشاهده نمائید.

زیر دست پارچه

زیر دست پارچه به این معنا است که فرد در هنگام لمس پارچه چه واکنش حسی خواهد کرد که معمولاً این واکنش حسی شامل نرم، صاف، زبر و سفت است.

به همین دلیل است که بسیاری از افراد متخصص در هنگام خرید پارچه، آن را لمس می کنند و حسی که در هنگام لمس پارچه و یا زیردست پارچه به این افراد دست میدهد، در خرید پارچه بسیار موثر است.

نکته جالب توجه این است که هنوز روش دقیق و استانداردی برای اندازه گیری زیر دست پارچه به دست نیامده است و تولیدکنندگان، فروشندگان و خریداران پارچه با توجه به تجربه شخصی، زیردست پارچه را اندازه گیری می کنند.

در نهایت خریداران پارچه برای خرید پارچه و یا لباس مورد نظر خود باید این خصوصیات مهم را با دقت و حوصله بررسی کنند و یا میتوانند با افراد متخصص مشورت کنند و یا از فروشگاه های معتبر مثل فروشگاه اینترنتی پارچه مینل اقدام به خرید نمایند.